Eukaliptus gałkowy (Eucalyptus globulus Labill.), zwany też eukaliptusem właściwym lub rozdrębem gałkowym, a czasami drzewem gorączkowym. Pochodzi z południowej Australii i Tasmanii, ale rozprzestrzeniony został również w Afryce, Azji, Ameryce Północnej, Europie, na Hawajach. Do Europy w XIX wieku sprowadził eukaliptus niemiecki botanik F. Von Muller.
Ten gatunek eukaliptusa to jedno z najwyższych drzew na świecie, osiągające nawet 60m wysokości. Jest drzewem, które szybko rośnie i potrzebuje dużo wody, dlatego bardzo często obsadzano nim moczary i bagna, aby je osuszyć i oczyścić – bagna stanowiły wylęgarnię zarazków i chorób, a eukaliptus był sposobem na powstrzymanie ich rozprzestrzeniania.
Młode pędy mają liście okrągłe lub okrągławe, naprzeciwległe, od spodu srebrzystobiałe, z wierzchu ciemnozielone. Natomiast na dojrzałych roślinach liście są krótkoogonkowe, skrętoległe, sierpowato wygięte, o ciemnozielonym zabarwieniu, spodem srebrzystobiałe. Liście ustawiają się równolegle do kąta padania promieni słonecznych – drzewa więc nie dają cienia.
Tradycja zastosowania
Australijscy aborygeni od wieków leczyli eukaliptusem choroby gorączkowe, a liście przykładali na rany i stany zapalne skory. Dawniej używano tej rośliny do leczenia szkarlatyny, tyfusu, nawracającej gorączki, malarii czy cholery. W medycynie chińskiej rozcieńczonym olejkiem nacierano obolałe stawy przy artretyzmie, a także smarowano nim skronie przy bólach głowy. Cała roślina odznacza się silnym zapachem.
Eukaliptus jest tez materiałem budowlanym, a jego liście i pędy to przysmak misia koala.
Działanie i zastosowanie
Surowcem leczniczym są liście eukaliptusa oraz olejek pozyskiwany z jego liści (oleum eucalypti). Olejek ten zawiera: cyneol, cymen, pinen, limonen, kamfen i geraniol.
Olejek eukaliptusowy zastosowany miejscowo wykazuje działanie antyseptyczne, przeciwgnilne i drażniące, niszcząc wirusy i roztocza. Odznacza się bardzo silnymi właściwościami przeciwbakteryjnymi, również w stosunku do bakterii opornych na działanie antybiotyków.
Stosowany także w przewlekłych stanach reumatycznych, bólach stawowo-mięśniowych i bólach pourazowych. Bardzo dobrze sprawdza się w leczeniu trudno gojących się ran.
Stosowany jest także w formie wziewnej w przewlekłych stanach zapalnych dróg oddechowych, infekcjach jamy ustnej, gardła, krtani oraz oskrzeli. Ma szerokie zastosowanie przy leczeniu przeziębień.
Działa uspokajająco, poprawia uwagę i koncentrację.
W kosmetykach: Składnik aktywny, działa antyseptycznie i odświeżająco. Działa także przeciwbakteryjnie i przeciwwirusowo, dlatego stosowany jest również w preparatach do cery tłustej i trądzikowej. Ponadto wykazuje działanie przeciwzapalne.
Uwaga: w dużych ilościach czysty olejek eukaliptusowy jest toksyczny i może powodować nadwrażliwość, podrażnienie błony śluzowej oczu i jamy ustnej. Olejku nie należy stosować wewnętrznie.
